Rusland kan de Krim ongestraft annexeren en handelssancties tegen Rusland doen de Europese Unie zelf ook pijn. Maar Brussel weet ook hoe het Rusland op de lange termijn kan raken: de eerste stapjes om Russisch gas te weren zijn deze week gezet.
De sterke handelsbanden tussen de Europese Unie en Rusland maken het lastig om economische sancties in te zetten in de crisis rond Oekraïne. Vooral Duitsland, dat sterk afhankelijk is van de import van Russisch gas en relatief veel exporteert naar Rusland, heeft weinig belang bij een economische Koude Oorlog.
Zie ook deze analyse van Z24: Poetin en de Europese Energiewende
Toch ziet ook de Duitse bondskanselier Angela Merkel bijna geen andere mogelijkheid meer dan (beperkte) sancties, om de Russische president Poetin duidelijk te maken dat hij de integriteit van Oekraïne schendt. Vooralsnog gaat het om relatief softe plannen: visa-beperkingen en uitsluiting van Rusland bij de G8-top van industriële landen.
Expansie Russisch gas: Brussel traineert
Het referendum van zondag 16 maart moet de aansluiting van de Krim bij Rusland bezegelen. Gelet op de militair-strategische overmacht van Rusland op de Krim kan de Europese Unie daar weinig tegen doen. Maar intussen worden wel de eerste stappen gezet in een traject dat Rusland op lange termijn kan schaden: het blokkeren van groeiplannen voor de export van Russisch gas.
Zo zijn deze week besprekingen over een nieuwe gaspijpleiding die meer Russisch gas via de Zwarte zee naar Europa moet brengen, opgeschort vanuit Brussel. Het zogenoemde South Stream-project zou vanaf 2018 Russisch gas moeten leveren, maar de Europese Commissie spreekt nu over 'vertragingen in de besprekingen' rond dit project, aldus zakenkrant The Wall Street Journal.
Een tweede tegenvaller voor de Russische staatsgigant Gazprom is dat een poging om meer gas te transporteren via een pijpleiding die door Duitsland naar Tsjechië loopt, niet lijkt te slagen. Gazprom wil van de Europese Commissie graag toestemming om meer gas door de zogenoemde OPAL-pijplijn te transporteren, omdat die onderbenut zou zijn. Deze week had daarvoor de goedkeuring moeten komen, maar de Europese Commissie wil nu meer "technische informatie" van de Russen.
Het zijn vooralsnog kleine stapjes, maar als de Europese Unie serieus gaat inzetten op de verkleining van de afhankelijkheid van Russisch gas, is dat wel degelijk een koerswijziging die Rusland financieel zal raken.
Lees ook:
Kijk zelf rond in de villa van Oekraïnse (ex-)president Janoekovitsj
Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl